Choć słowo to brzmi jak skomplikowany proces chemiczny, sama pasteryzacja jest niesłychanie prosta i nie wymaga użycia specjalistycznego sprzętu. A przede wszystkim – metodę tę wykorzystują nasze mamy i babcie od wieków. Poniżej przedstawiamy Wam kilka tradycyjnych, a także nowoczesnych metod i odpowiedzi na pytanie, jak pasteryzować słoiki? Spójrzcie!
Spis treści
Czym jest pasteryzacja?
Technika konserwacji, jaką jest pasteryzacja, to jeden z najprostszych, domowych sposobów na przedłużenie daty ważności produktów spożywczych. Polega na pozbyciu się z wnętrza żywności powietrza, które to jest przyczyną powstawania i namnażania bakterii, a przede wszystkim dobrze nam znanej pleśni.
Jeżeli zastanawiacie się, jak wygląda proces pasteryzacji, przypomnijcie sobie widok swoich mam i babć, pochylających się nad odwróconymi do góry nogami słoikami, aby nawet w trakcie zimy domownicy mogli skosztować zdrowych owoców i warzyw 🙂
Pasteryzacja, choć nie jest skomplikowana, wymaga stosowania się do kilku podstawowych zasad – w przeciwnym razie możemy zmarnować sporą ilość jedzenia, a w najgorszym wypadku zatruć się źle przechowywaną żywnością. Zatem jak pasteryzować słoiki? Czy można pasteryzować je jedynie w garnku i w piekarniku? Poznajcie nasze metody na bezpieczne przedłużanie przydatności konfitur.
Co należy przygotować przed pasteryzacją?
Przed przystąpieniem do pasteryzacji, czy to na mokro, czy na sucho, należy odpowiednio przygotować słoiki. Odpowiednio, czyli trzeba oczyścić je z ewentualnych resztek, umyć płynem do naczyń lub wstawić do zmywarki na najwyższą temperaturę, a na koniec wyparzyć. Warto także sprawdzić, czy słoiki nie są wyszczerbione, a na krętki zardzewiałe czy zniekształcone. Czynności te będą Waszą gwarancją na to, że pozbyliście się mikroorganizmów mogących zepsuć jedzenie i zaszkodzić Waszemu zdrowiu. Następnie, aby zapasteryzować słoiki na mokro, przygotujcie duży i głęboki garnek oraz kilka szmatek kuchennych. Jeśli natomiast skorzystacie z ostatniej metody, która jest dość ryzykowna, potrzebować będziecie około 500 ml spirytusu. Pozostałe sposoby na to, jak pasteryzować słoiki, nie wymagają specjalnych akcesoriów, lecz ze względu na kontakt z wysokimi temperaturami, niezbędne okaże się zachowanie zasad bezpieczeństwa 🙂
Jak pasteryzować słoiki w garnku, czyli na mokro?
Jedną z najbardziej popularnych metod pasteryzacji słoików jest ta na mokro, wykorzystująca wrzątek. Co ważne, sposób ten dotyczy zarówno słoików z metalową nakrętką, jak i tych typu weck, choć bywa, że ostatnie z nich w kontakcie z wodą rozszczelniają się.
Przejdźmy do tego, jak pasteryzować słoiki w garnku. Jeżeli dotychczas postępowaliście zgodnie z naszymi wskazówkami, powinniście mieć przygotowane umyte i wyparzone naczynia. Istotne jest to, aby słoiki po wyparzeniu nie zdążyły jeszcze ostygnąć – pasteryzacja przynosi najlepsze efekty, gdy szkło jest jeszcze gorące. Wlejcie do rozgrzanych słoików przetwory, a następnie zakręćcie wieczka. Gdy już to zrobicie, wyłóżcie dno garnka ściereczką lub ręcznikiem kuchennym i ułóżcie na nim słoiki. Pomiędzy szkłem, dla swobodnego przepływu wody, a także dla bezpieczeństwa, pozostawcie kilkucentymetrowe przerwy.
Tak ustawione naczynia zalejcie wrzątkiem – poziom wody powinien sięgać 2 do 3 cm poniżej najniższego słoika – w tym celu radzimy pasteryzować słoiki o podobnej wysokości i wielkości. Następnie włączcie kuchenkę i gotujcie zawartość garnka przez około 10-30 minut. Czas pasteryzacji powinien być uzależniony od rodzaju przetworów – np. dżem pasteryzuje się krócej niż duże kawałki dyni. Gdy zauważycie, że wieczka słoików uwypukliły się – wyłączcie kuchenkę i wyjmijcie naczynia z wody. Następnie dociśnijcie wieczka słoików i dokręćcie je. Połóżcie naczynia do góry dnem i pozostawcie w tej pozycji do całkowitego wystygnięcia.
Jak pasteryzować słoiki pod kocem?
Kolejną metodą bezpiecznego przechowywania żywności jest pasteryzacja słoików pod kocem. Choć brzmi ona dosyć zabawnie, jest skuteczną metodą na przedłużenie życia takim produktom spożywczym jak dżemy, soki czy konfitury – innymi słowy żywności, która posiada naturalny konserwant w postaci cukru oraz przybiera bardziej płynną postać. Jak pasteryzować słoiki pod kocem? Wystarczy, że do jeszcze gorących po wyparzaniu słoików wlejecie równie gorące przetwory, a następnie mocno zakręcicie wieczka i całość poustawiacie do góry dnem w grubej pierzynie, pod kocem lub w ręczniku. Tak zakamuflowane przetwory powinny poleżeć pod kołdrą aż do całkowitego wystygnięcia. Proste, prawda?
Jak pasteryzować słoiki w piekarniku?
Trzecia metoda jest równie prosta, co poprzednie i tak samo polega na wykorzystaniu wysokiej temperatury, lecz cały proces odbywa się na sucho, bez użycia wrzątku. Nie zalecamy jednak pasteryzowania w piekarniku słoików typu weck, ponieważ gumka spożywcza może nie wytrzymać wysokiej temperatury i stopić się. Jak pasteryzować słoiki w piekarniku? Do umytych i wyparzonych naczyń wlejcie przetwory i zakręćcie wieczka.
Następnie rozgrzejcie piekarnik do około 130 stopni i do jego wnętrza włóżcie słoiki – ich “pieczenie” powinno trwać około 60 minut, w trakcie których wieczka naczyń powinny się uwypuklić. Po upływie wskazanego czasu wyjmijcie zapasteryzowane konfitury i odwróćcie do góry dnem – pozostawcie je w tej pozycji aż do wystygnięcia. Jeśli macie do zapasteryzowania duże naczynia np. z grubo pokrojoną dynią, czas całej obróbki termicznej możecie odrobinę wydłużyć.
Jak pasteryzować słoiki w zmywarce?
Sposób ten jest stosunkowo nowy i zdecydowanie nie wywodzi się z porad naszych babć, a u niektórych gospodyń, ze względu na ryzyko pęknięcia szkła we wnętrzu zmywarki, budzi spore wątpliwości. Zatem jak pasteryzować słoiki w zmywarce? To proste. Wystarczy, że podobnie, jak w przypadku poprzednich metod, do gorących naczyń wlejecie przetwory i dokładnie zakręcicie wieczka, a następnie całość ułożycie w zmywarce.
Tajemnica pasteryzacji słoików w zmywarce polega na wybraniu programu z wysoką temperaturą mycia – np.70-85 stopni. Po zakończeniu pracy sprzętu kuchennego wyjmijcie słoiki i ustawcie je na szafce do wystygnięcia. Dla osiągnięcia lepszych efektów pasteryzacji radzimy poustawiać słoiki w zmywarce do góry nogami 🙂
Jak pasteryzować słoiki spirytusem?
Jest to ostatnia, a zarazem najbardziej ryzykowna metoda pasteryzacji słoików. Tak, jak wszystkie poprzednie polegały na wygotowaniu z wnętrza naczyń powietrza, tak ta polega na spaleniu go. Jak to zrobić? Należy do wypełnionych konfiturami słoików dolać odrobinę spirytusu, a następnie za pomocą zapałek lub zapalniczki podpalić go. Po tym zabiegu trzeba szybko zakręcić wieczko słoika i odstawić do wystygnięcia do góry dnem. Choć pasteryzacja słoików spirytusem jest szybka i skuteczna, radzimy jednak zastosować odrobinę bezpieczniejsze rozwiązania 🙂
Mamy nadzieję, że otrzymaliście wyczerpujące odpowiedzi na to, jak pasteryzować słoiki i że przez całą zimę cieszyć się będziecie pysznymi dżemami, sokami i innymi pysznymi przetworami!
